Tinh hoàn bài tiết các androgen (testosteron, dihydrotestosteron, androstenedion) và inhibin.
Testosteron
Nguồn gốc: do tế bào Leydig bài tiết
Bản chất hóa học: hợp chất steroid có 19C, tổng hợp từ cholesterol hoặc acetyl-CoA.
Vận chuyển và chuyển hoá:
97% gắn lỏng lẻo với albumin huyết tương hoặc gắn chặt hơn với bêta globulin
Lưu hành trong máu khoảng 30 -60 phút.
Đến mô đích hoặc thoái hoá thành dạng bất hoạt rồi bài xuất khỏi cơ thể.
Tác dụng
Thời kỳ bào thai
Từ tuần thứ 7 thời kỳ bào thai : Kích thích phát triển cơ quan sinh dục ngoài và trong theo kiểu nam (dương vật, bìu, tuyến tiền liệt, túi tinh, đường dẫn tinh, ống dẫn tinh).
2-3 tháng cuối của thai kỳ, đưa tinh hoàn từ bụng xuống bìu. Nếu không đủ testosteron, tinh hoàn nằm ở ổ bụng sẽ khó sản sinh tinh trùng vì yếu tố nhiệt độ.
Từ tuổi dậy thì
Làm xuất hiện và bảo tồn đặc tính sinh dục nam thứ phát (phát triển dương vật, tuyến tiền liệt, túi tinh, đường dẫn tinh; mọc lông mu, lông nách, mọc râu; gây hói đầu; giọng nói trầm do thanh quản mở rộng; da dày thô; mọc trứng cá).
+ Kích thích sản sinh tinh trùng
Kích thích sự hình thành tinh nguyên bào và sự phân chia giảm nhiễm lần hai
Kích thích sự tổng hợp protein và bài tiết dịch từ tế bào Sertoli.
+ Tác dụng lên chuyển hoá protein và cơ:
Đồng hoá protein: khối cơ tăng, tăng lắng đọng protein ở da làm da dày hơn, phì đại niêm mạc thanh quản, phì đại dây thanh âm làm giọng nói trầm hơn nữ.
Tác dụng lên xương
Tăng tổng hợp khung protein của xương.
Phát triển và cốt hoá sụn liên hợp ở đầu xương dài.
Làm dày xương.
Tăng lắng đọng muối calci phosphat ở xương do đó làm tăng sức mạnh của xương.
Làm hẹp đường kính, tăng chiều dài và tăng sức mạnh của khung chậu (khung chậu nam có hình ống khác với khung chậu mở rộng của nữ).
Tăng chuyển hoá cơ sở từ 5-10%
Tăng sinh hồng cầu
Tăng nhẹ sự tái hấp thu Na+ ở ống lượn xa.
Điều hoà bài tiết testosteron
Thời kỳ bào thai : HCG do rau thai bài tiết.
Thời kỳ trưởng thành : LH do tuyến yên bài tiết.
Inhibin
Là glycoprotein, do tế bào Sertoli bài tiết.
Khi số lượng tinh trùng tăng, kích thích bài tiết inhibin, tạo feedback (-) ức chế bài tiết FSH và GnRH.
