►Phân vùng chức năng vận động của vỏ não
►Các đường vận động xuất phát từ vỏ não
> 01. Đường vận động trực tiếp: Là đường dẫn truyền tín hiệu trực tiếp từ vỏ não đến nơron vận động ở tủy sống, gọi là bó vỏ – tủy (bó tháp) và vỏ - nhân
Các tế bào của vỏ não vận động được sắp xếp thành các cột dọc, hoạt động như một đơn vị tích hợp, xử lý, khuếch đại thông tin để ra quyết định kích thích một cơ hoặc một nhóm cơ hoạt động đồng bộ. Mỗi cột có sáu lớp tế bào. Các tín hiệu dẫn truyền từ lớp thứ hai đến lớp thứ tư, các tế bào tháp nằm ở lớp thứ năm, lớp thứ sáu chủ yếu là các sợi liên hệ giữa các vùng khác nhau của vỏ não.
Bó tháp chính là sợi trục của tế bào tháp từ các vùng vận động trên vỏ não. Sau khi rời vỏ não, bó này đi qua thân não, tới hành não thì phần lớn bắt chéo sang bên kia, phần còn lại tiếp tục đi thẳng xuống tủy và bắt chéo sang bên kia. Tại tủy sống, bó tháp thẳng và bó tháp chéo chủ yếu tạo synap với các nơron trung gian, một số tiếp xúc trực tiếp với các nơron vận động alpha chi phối vận động các cơ bàn tay, ngón tay. Tổn thương bó tháp sẽ gây triệu chứng liệt, tăng biểu hiện quá mức của các phản xạ tủy vốn thường bị ức chế của vỏ não.
> 02. Đường vận động gián tiếp trước đây hay gọi là hệ ngoại tháp là tất cả các đường vận động khác ngoài bó vỏ - nhân và vỏ - tủy. Các bó dẫn truyền tín hiệu xuống tủy sống qua các trung tâm vận động của thân não: cấu tạo lưới, củ não sinh tư, nhân tiền đình, nhân đỏ. Các trung tâm này nhận tín hiệu từ vỏ não, nhân nền, tiểu não tham gia điều hòa các động tác và trương lực cơ
Bó lưới - tủy, tiền đình – tủy tạo synap với các nơron trung gian ở tủy sống tham gia vào các động tác duy trì tư thế.
Bó nhân đỏ - tủy
Bó mái tủy
Bó trám – tủy
> 03.Các đường đi tới vùng vận động ở vỏ não
Vùng vận động trên vỏ não tiếp nhận các thông tin từ các vùng cảm giác, giác quan nhân nền, đồi thị, cấu tạo lưới và tiểu não để xử lý thông tin và ra quyết định đáp ứng vận động thích hợp.
Các hình thức vận động do vỏ não chi phối thường phức tạp và có thể học được qua tập luyện còn của tủy thì chủ yếu là di truyền và cứng nhắc.
Hệ tháp và hệ ngoại tháp
|